1.1 LARRIALDI EGOERAK

Gure ingurunea leku ziurra dirudi baino zenbait gertaerek askotan denbora laburrean, larrialdi-egoerak sor ditzakete pertsona asko arriskuan jar dezaketenak.

Gertaerak izan daitezke:

Uholdeak, zentral nuklear baten erradiazio ihesa, merkantzia arriskutsuak daraman tren baten istripua...

Gertaeraren ‘’LARRIALDIA’’, "BEHARREZKOAK IZANGO DIREN ARRETA’’ ETA "UZTEN DUTEN ONDORIOEN’’ arabera LARRIALDI-EGOERAK 3mailetan sailkatzen dira:

LARRIALDI KOLEKTIBOAK:  Egoera hauek zenbait biktima eragiten ditu edo zenbait pertsonen osotasuna (segurtasuna) arriskuan jartzen du.Komunitateak dituen baliabideekin erantzun daiteke.

Adib: produktu kimikoak daramatzan kamioi baten istripua larrialdi kolektiboa da, leherketa arriskua egon daitekeelako eta hodei toxiko bat sor daiteke.

HONDAMENDIA: Pertsona askorengan du eragina, larritasuneko biktima kopuru handia sortzen du eta kalte materialak sortzen ditu. Erantzun emateko baliabide osagarriak behar dira, baina sistema berak beregain har ditzake.

Adib: aireko-istripua, uholdeak edo atentatu terrorista.

KATASTROFEA: Hondamendi bat da baina handiagotua. Larritasunezko biktima kopuru handia eta kalte material ugari hasera batean. Egoera denborarekin larritzen joaten da. kanpoko laguntza beharrezkoa da.

Adib: Haitiko lurrikara edo Tsunamiak.

Esandako egoera hauei aurre egiteko edo erantzuteko, zenbait talde eta erakundeen parte-hartzea behar izaten da eta baliabide asko mugitu behar dira, bai giza-baliabideak eta bai baliabide-materialak.

Beharrezkoa parte-hartuko duten pertsonen artean koordinazioa egotea. Gertakaria gertatu ondoren, antolatzea eta koordinatzea ezinezkoa izango litzateke, horregatik agintariek aurrez aurretik larrialdi-planak lantzen dituzte.

LARRIALDI PLANA:

Pertsonak arrisku kolektibo larrian daudenean eta beraien segurtasuna eta bizitza jokoan daudenean, hauei erantzunak emateko sistema bat da.

ARIKETA:

Bilatu egunkarietan edo interneten larrialdi egoera desberdinen adibideak eta sailka itzazu ikusitako irizpideen arabera. Gero denon artean zuzenduko ditugu.

1.2   BABES ZIBILA

BARNEKO MINISTERIOAREN  babes zibila:

Helburuak:

• AURREZ IKUSI, katastrofe edo arrisku kolektiboei
• BABESTU, bai pertsona eta ondasunak, egoera hauek gertatzen  direnean
• BERRERAIKITZEA, gertakizuna izan den eremua

BABES ZIBILA BATZORDE NAZIONALA : ESPAINAKO ESTATUKOA

AUTONOMIA ERKIDEGOETAKO BATZORDEAK: AUTONOMIA BAKOITZEKOA

ARIKETA 1:

ZURE AUTONOMIAKO BATZORDEAK PRESTATZEN DITUEN LARRITASUN PLANEN BURUZKO INFORMAZIOA BILATU ETA EGIN TXOSTEN BAT.

1.3. LARRIALDI-PLANAK

1.3.1. OINARRIZKO EDUKIAK

AURREIKUSPENA:

-Ze gertaera larri gerta daitezkeen kalkulatzen da

-Hori gertatzeko dagoen probabilitatea

-Ze kalte eragingo lukeen

-Zein baliabide dauden horri aurre egiteko

PREBENTZIOA:

-Prebentzio neurriak, eta gertatuko balitz ondorioak gutxitzeko neurri prebentiboak egiten dira.

ESKU-HARTZEA:

-Nola erantzun beharko litzatekeen zehazten du; erantzuteko beharrezkoak diren bai giza eta material baliabideak, talde bakoitzak nola erantzun beharko lukeen, ze koordinazio mekanismo ezarriko diren,...

ERREHABILITAZIOA:

-Eremua berreskuratzeko egin beharrekoa zehazten du.

★   KONTUAN IZAN!!

Larrialdi-planak EZ dira agiri itxiak, aldizka berrikusi eta eguneratu behar dira.

Gauzatuko balitz o balira, emaitza ebaluatu behar da, beharrezkoak diren hobekuntzak ezartzeko.

1.3.2 LARRIALDI-PLAN MOTAK

BABES ZIBILEKO PLANAK:

-Administrazio publikoak egindakoak

-Eremu geografiko zehatzak erantzungo ditu: udalaren planak, autonomikoa, estatala,...

AUTOBABESERAKO PLANAK:

-Enpresak, zentroak,... ( merkataritza-gune bat, jolas-parke bat…) landutako planak dira.

-Enpresa batek egindakoak dira baina Babes Zibilaren ildoak jarraituz.

ARIKETA 2 :

BILATU AZKEN URTEETAN GERTATUTAKO HONDAMENDI ETA KATASTROFEEN ADIBIDEAK

ARIKETA 3 :

EXPLIKATU ZEHATZ-MEHATZ ZERTAN DESDERDINTZEN DIRA BABES ZIBILEKO PLANAK ETA AUTOBABESERAKO PLANAK

BABES ZIBILEKO PLANAK

Oinarrizko planak:

• Gerra egoerak
• Larrialdi nuklearra

Plan bereziak:

• Uholdeak
• Baso suteak
• Lurrikarak
• Merkantzia arriskutsuen garraioa
• Sumendiak
• Substantzia arriskutsuak esku hartzen duten istripu       larriak

Lurraldeko Planak:

• Autonomikoak
• Supraautonomikoak
• Munizipalak
• Supramunizipalak

1.4.1. LURRALDEKO PLANAK

-       Eremu zehatz batean gerta daitezken arrisku guztien aurrean egiten da.

-       Gerta daitezkeen arrisku guztien baloraziotik abiatzen dira

-       Jarduerak diseinatzen dituzte arriskua gertatuko balitz

*2 dira garrantzitsuenak:

  UDALEKO PLANAK

• Udalaren eremuan mugatuta

• Udal danak izatea ez da beharrezkoa (autonomi erkidegoak erabakitzen du)

• ‘’Udaleko larrialditako oinarrizko plana” izendatzen da (PBEM plan basico de emergencia municipal.

http://www.donostia.eus/info/ciudadano/planesalerta.nsf/fwHome?ReadForm&idioma=eus&id=A336670442424

• Txomin eta Martuteneko bizilagun guztiei zuzendutako gomendioak

• Elurrak 2014-15.2
• 2014ko abenduaren 1etik 2015ko martxoaren 31ra arte egongo da indarrean. Larrialdietarako deitu 112ra (Sos Deiak- Suhiltzaileak) edo 092ra (Udaltzaingoak).

PLAN AUTONOMIKOAK

-       Autonomia erkidego bateko lurraldea mugatzen duten planak dira

-       Autonomi erkidego danak behartuta larrialdi planak izatea

-       Babes Zibileko Batzorde Nazionalak homologatuko ditu

★   INDARREAN DAUDEN PLAN AUTONOMIKOAK

★   Euskadi: LABI (izena du)

★   18/11/1996: homologazio data

ARIKETA 4:

BILATU LABI BURUZKO INFORMAZIOA

http://www.interior.ejgv.euskadi.eus/r42-aecon01/eu/contenidos/informacion/planes_labi/eu_doc/labi.html

ARIKETA 5:

BILATU 17 AUTONOMI DESBERDINEN LURRADEKO PLANEN IZENAK ETA HOMOLOGAZIO DATAK

EGIN TAULA BAT

ANDALUCIA	PTAND	17 – 12 -1998
BALEARES	---------	----------
ARAGON	PROCITER	04 – 12 -1995

1.4.2 LARRIALDI PLAN BEREZIAK

• Arrisku zehatz batzuetarako diseinatzen dira
• Metodo zientifiko eta tekniko egokiak behar dira, ebaluatzeko eta tratatzeko

Bi plan berezi desberdin bereizten dira:

OINARRIZKO PLANAK

-       Gerra egoera

-       Larrialdi nuklearra

Bi egoera hauetatik eratorritakoak

Estatuaren agintean daude

➢   Gerra egoeratik eratorritako arriskuak

Babes zibilaren planifikazioa:

-       Populazioaren Autobabesa: biztanleari informazioa eman arrisku egoeran zer egin jakiteko, eraikuntzak babestu,...

-       Alarma zerbitzua

-       Babeslekuak: prestatu, hornitu…

-       Biztanleriaren ebakuazioa

-       Laguntza, erreskatea eta salbamendua

➢   Larrialdi nuklearraren arriskua

-       Arrisku nuklearraren aurrean indarrean dagoen plana PLABEN izeneko da, Plan Basico de Emergencia Nuclear

-       PLABENek erantzuna ematen du zentral nuklearraren kanpoan

-       Zentral nuklearraren barruan beste plan batzuk dituzte indarrean

-       PENBU, Garoñako zentral nuklearreko kanpoaldeko larrialdi plana

ARIKETA 6:

BILATU NON DAUDE INDARREAN HURRENGO PLANAK:

PENBU:

PENCA:

PENGUA:

PENTA:

PENVA:

PENCRA:

PLAN BEREZIAK

• Hauek aurreikus daitezken larrialdiei aurre egiteko daude diseinatuta

• Behar izango luketen lurralde eremuetan ezarri behar dira

Gutxienez kasu hauetako:

Uholdeak,

baso-suteak,

lurrikarak,

sismoak,

sumendiak,

eta abar

Plan berezietan bereiz ditzakegu:

●      AUTONOMIA ERKIDEGOKOAK

●      ESTATUTOKOAK

Babes Zibilak ezarritako ildoak bete behar dituzte.

ARIKETA 7:

SARTU ESTATUKO BABES ZIBILAKO WEB ORRIAN (WEB DE LA DIRECCION GENERAL DE PROTECCION CIVIL )

 

http://www.proteccioncivil.es/web/dgpcye/mercancias-peligrosas-planes-especiales

ETA BILATU ZERTAZ DATZATEN HURRENGO PLAN BEREZIAK, NONGO ETA ZERTARAKO DIRA  ETA NOIZ IZAN DIRA HOMOLOGATUAK:

PROCIMER

MERBEPAL

PLATECA

TRANSCANT

MPCyL

PETCAM

TRANSCAT

TRANSCAEX

TRANSGAL

TRANSNA

PLAMERPA

TRANSMUR

SISMICAT

INUNCAT

INUNCyL

PRICAM

NUNCAEX

PLANINPA

INUNMUR

ARIKETA 8:

ZERTAN DESBERDINTZEN DIRA PLAN BEREZIAK ETA LURRALDEKO PLANAK?

ARIKETA 9:

ZER ESAN NAHI DU PLAN BAT ILDOA DELA?

ARIKETA 10:

BILATU INFORMAZIOA: ZURE AUTONOMI ERKIDEGOAN ZEIN PLAN BEREZI ETA LURRALDEKO PLANAK DAUDE.

ARIKETA 11:

LOKALIZATU MAPA BATEAN ESPAINAN DAUDEN ZENTRAL NUKLEARREN KOKAPENAK. ZURE USTEZ, ZERGATIK DIRA ESTATUKO KONPETENTZIAK?

1.5.  AUTOBABESERAKO PLANAK

-       Larrialdien aurrean (estadio bat, merkataritza-gunea,...)bete beharreko neurri prebentiboak dira.

-       Plan hauek arriskuen:

-       Identifikazioa

-       Ebakuazioa

-       Prebentzioa

-       Babes neurriak…   zehaztuko dituzte

1.5.1 AUTOBABESERAKO PLANEN ARAUDIA

-       Autobabeserako Oinarrizko Araudiak (NBA: Norma Basica de Autoproteccion) zehazten du :

-       Zein jardueretan izan behar duen autobabeserako plana

-       Nola burutu behar diren

-       Autonomia Erkidegoek bere eremuan dauden Autobabeserako Planen erregistroa izan behar dute

1.5.2 AUTOBABESERAKO PLANAK IZAN BEHAR DUTEN ZENBAIT JARDUERA

NBA-n jasotzen da zein jarduerek izan behar duten autobabeserako plana

Guk zenbait jarduera azpimarratuko ditugu:

●      Ikuskizun publikoak eta jolas-jarduerak

Ondorengo ezaugarriak betetzen dituzten leku, esparru eta instalazioak izan behar dute:

-       2000 pertsona edo gehiago sartzen diren barrunbe itxiak

-       2500 pertsona edo gehiagoko edukiera duten barrunbe itxi desmuntagarriak

-       20.000 pertsona edo gehiagoko edukiera duten estalperik gabeko guneak.

●      Osasun jarduerak

-       200 ohe edo gehiago duten osasun-establezimenduetan edo 2000 pertsona baino gehiago dutenetan

     

●      Irakaskuntza jarduerak

2000 pertsona edo gehiago duten pertsonetan eta bertan adimen-urritasuna edo urritasun-fisikoa duten pertsonak baldin badaude

●      Zahar egoitzak

-       Zahar egoitzak, eguneko egoitzak, urritasun fisiko,... orokorrean 100 pertsona edo gehiago badaude bere kabuz ezin dutenak atera.

-       Beste jarduerak

★ KONTUAN IZAN!!!

Autobabeserako planak, zentro batek ohiko jarduerei zuzenduak daude.

Ohikoa ez den beste jarduera bat egiten bada:

-       Beste segurtasun baliabide batzuk

-       Osasun-laguntza bereziak jarri beharko dira

Adib: Futbol estadio batean kontzertu bat egiten bada, arrisku maximoa duen partidu bat jokatzen denean,...

ARIKETA 12:

ZEIN HELBURU DAUZKATE AUTOBABESEKO PLANAK? JARRI 5 ADIBIDE